Op Prinsjesdag heeft het kabinet benadrukt dat het terugdringen van de woningnood een topprioriteit is.
Voor de bouw van nieuwe woningen trekt het kabinet €5 miljard uit. Ook komt er €56 miljoen voor de aanpak van funderingsschade.
In de Troonrede werd de wooncrisis ‘een van de meest complexe opgaven voor het kabinet’ genoemd. Het hebben van een dak boven je hoofd is een van de dingen die heel gewoon zouden moeten zijn, maar die voor mensen uit het zicht begint te raken, aldus koning Willem Alexander. Tegelijk is er druk op de schaarse grond, een spanningsveld tussen belangen rond woningbouw, natuur, landbouw, defensie.
Het nieuwe kabinet zet veel bestaand beleid rond de woningmarkt door. Zo blijft het doel van 100.000 woningen per jaar erbij gehandhaafd, zo werd vrijdag al bekend na het vaststellen van het regeerakkoord. Op Prinsjesdag voegde het kabinet hieraan toe dat er niet alleen meer moet worden gebouwd, maar ook gekeken moet worden naar kwaliteit en betaalbaarheid van huizen.
Begroting Volkshuisvesting
In de Miljoenennota die het kabinet op Prinsjesdag presenteerde staat verder in de begroting van Volkshuisvesting:
- €5 miljard in de komende 5 jaar om de woningbouw te stimuleren en te zorgen voor betaalbare woningen
- €2,5 miljard voor de bereikbaarheid van woningen
- €56 miljoen voor een nationale aanpak van funderingsschade. Onder meer voor een landelijk informatiepunt voor funderingsproblematiek
- €500 miljoen voor de vereenvoudiging van de huurtoeslag. Vanaf 2026 wordt de afbouw in de huurtoeslag aangepast en wordt de eigen bijdrage verlaagd met € 11,58
- overdrachtsbelasting gaat per 1 januari 2026 omlaag naar 8%
- steunen van initiatieven voor meer woonruimte zoals optoppen van woningen, splitsen, hospita’s, woningdelen enzovoort.
NVM: daadkracht nodig
De reacties op de kabinetsplannen zijn wisselend. De NVM is kritisch. De vereniging is bezorgd dat het woningtekort nog steeds oploopt en betwijfelt of het nieuwe kabinet daarvoor werkelijk oplossingen biedt.
De vorige minister had ook mooie ambities, maar inmiddels is woningbouw veranderd in een zeer complexe aangelegenheid, schrijft Lana Gerssen, vakgroepvoorzitter Wonen op de site van NVM. “Het komt aan op daadkracht, want alleen dan worden woningzoekenden daadwerkelijk geholpen.”
Met de huidige regelgeving is ook in 2030 het geplande aantal van 100.000 nieuwbouwwoningen per jaar niet haalbaar, verwacht NVM. Om snelheid te maken moeten procedures korter. Ook dienen de belangen van woningzoekers zwaarder te wegen dan die van bezwaarmakers en moeten betaalbaarheidseisen flexibeler zijn. “Deze ‘gratis maatregelen’ kosten de overheid niets, maar zetten wel zoden aan de dijk”, zegt Gerssen. “Ook goede initiatieven zoals het optoppen of splitsen van woningen lopen vast op een veelvoud aan procedures en een gebrek aan ambtelijke capaciteit.”
Kloof tussen ambities en middelen
Ook Sharon Dijksma, voorzitter van de Vereniging van Nederlandse gemeenten liet als reactie op het regeerakkoord in Stadszaken al weten dat ze graag de mooie woorden van de regering vertaalt ziet in concrete daden. Op zich deelt VNG de ambities, zegt ze, maar: “Wij zien nog wel een kloof tussen die ambities en tekortschietende middelen van gemeenten.” Daarover wil ze graag in gesprek.
Pragmatisme en realiteitszin
Branchevereniging Vastgoed Belang was eerder kritisch over het regeerakkoord. Maar na de Troonrede zegt de vereniging ‘zich te herkennen in de ambitie van het kabinet om met pragmatisme en realiteitszin aan de slag te gaan’.
Woningbouwers ‘voorzichtig positief’
WoningbouwersNL reageert ‘voorzichtig positief’ op de kabinetsplannen. De belangenorganisatie juicht het toe dat het woningtekort als topprioriteit wordt gezien, schrijft ze in een persbericht. “Het helpt enorm dat er eindelijk duidelijke ruimtelijke keuzes worden gemaakt; woningbouw krijgt voorrang boven zonnevelden en windmolens.”
Wel denkt WoningbouwersNL dat het budget krap is om de wens van tweederde betaalbare woningen en het opschalen naar meer dan 100.000 woningen per jaar te kunnen realiseren. De organisatie plaatst een kanttekening bij de aanname van het kabinet dat het lastig is om voldoende ruimte voor woningbouw te vinden. Volgens WoningbouwersNL staat op slechts 7% van de Nederlandse grond woningbouw, terwijl 85% van het Nederlandse landoppervlak nog onbebouwd is.
Heimstaden: eerste stappen
Ook woningverhuurder Heimstaden reageert ‘voorzichtig optimistisch’ op de regeringsplannen voor de woningmarkt. De van oorsprong Scandinavische organisatie noemt het een goede zaak dat het kabinet zich in wil zetten om het investeringsklimaat te herstellen. De dag na Prinsjesdag spreekt Heimstaden van de eerste stappen in de goede richting. Wel waarschuwt de onderneming dat er nog een lange weg te gaan is om de woningnood op te lossen.
Bron: Rijksoverheid
Foto: Ministerie van Financiën/Martijn Beekman